Lokale planten, regionale keuken: zeer relatieve begrippen
Het is in de mode om exotische planten te hekelen, zeker als ze in ons land invasief zijn (lees: Exotische planten en biodiversiteit). Zo zijn bepaalde uitdrukkingen populair: "lokale flora", "inheemse planten", "planten van hier" en bij uitbreiding "lokale keuken" of "traditionele recepten". Dit is vergeten dat er na alle vermenging van planten die verband houden met exploratie, handel en vervolgens globalisering, er is eindelijk heel weinig planten, in onze tuinen, die inheems zijn in Europa. En in onze moestuinen is de observatie hetzelfde: veel van onze groenten komen van elders, vooral uit Amerika. Wat zouden onze bedden, onze tuinen en ons gastronomische erfgoed zijn zonder deze Amerikaanse planten?
Amerikaanse schoonheden in de siertuin
Noord-Amerikanen, rustiek en goed geacclimatiseerd
de de naam van bepaalde planten roept verre oorsprong op. Het zal niemand verbazen dat de tulpenboom (Liriodendron tulipifera), Florida bloeiende kornoelje (Cornus Florida), Virginia jeneverbes (Juniperus virginiana), Amerikaanse laurier (Kalmia latifolia), Californische papaver (Eschscholtzia), Camassia, Californische mammoetboom (Sequoiadendron giganteum), Louisiana-cipres (Taxodium distichum), de eendagsvlieg (Tradescantia virginiana), of de Californische palm (Washingtonia filifera) komen oorspronkelijk uit Noord-Amerika. Voor anderen hebben we vaag in gedachten dat ze komen van elders, ook al zijn ze rustiek : liquidambar, moerashibiscus (Hibiscus moscheutos), klaproos in boom (Romneya coulteri), echinacea, caryopteris, magnolia …
Maar wist je dat de lijst van planten uit Noord-Amerika langer is dan verwacht, inclusief penstemon, abelia, winterpaardestaart (Equisetum hyemale), toverhazelaar, fotinia, mahonia, eikenbladhortensia, wat ceder (Thuja occidentalis), bloeiende bes (Ribes sanguineum), gaura, muhlenbergia, groenblijvende houtskool (Euonymus fortunei), physocarpus, leucothoe, ceanothe, zonnebloem…?
Zuid-Amerikanen, prachtig exotisch
Het is niet verwonderlijk dat de lantaarnboom van Chili (Crinodendron hookerianum), Pampagras (Cortaderia selloana), Braziliaanse guaveboom (Feijoa), Magelhaense fuchsia (Fuchsia magellanica), gigantische Braziliaanse rabarber (Gunnera manicata), de vuurboom van Chili (Embothrium coccineum), of de Mexicaanse sinaasappelboom (Choisya ternata), met hun namen die weinig ruimte laten voor twijfel over hun oorsprong, komen uit Zuid- of Midden-Amerika, net als de zeer exotische abutilon, araucaria, yucca's, passiebloem (Passiflora caerulea), escallonia, brugmansia (en andere nachtschade zoals nachtschade, siertabak, streptosolen, petunia, enz.).
Meer onverwacht, anderen heesters en vaste planten uit onze tuinen komen daar ook vandaan: Cassia corymbosagaultheria, darwin berberis, griselinia, Stipa tenuifolia, agaves, flink wat siersalie … Aan de aromatische kant citroenverbena (Lippia citriodora) is ook inheems in Peru en Chili.
Groenten en fruit uit Amerika
En op ons bord? Kool, alliaceae en wortelgroenten zijn er nauwelijks om "van huis" te zijn. Stel je je moestuin voor zonder tomaten, aubergines, paprika's, paprika's, pompoen en courgette, bonen, aardappelen (en ook maïs, pinda's, Peruaanse haan): het zou erg leeg zijn, vooral in de zomer! Toch komen al deze groenten ook uit Amerika.
Net zoals we al eeuwenlang sierplanten van elders hebben geadopteerd, hebben de groenten die door Christopher Columbus zijn meegebracht, naam gemaakt. plaats in onze culinaire gewoonten. Cassoulet, gratin dauphinois, ratatouille, tartiflette en, ook buiten onze landsgrenzen, maïspolenta, pasta met tomatensaus, pizza: zoveel gerechten die zonder deze groenten niet zouden bestaan.
Aan de kant van fruit, in de tuin gekweekt of niet, er komen er een aantal uit Amerika: ananas, avocado, guave, papaja, passievrucht en… aardbei!
- Fytosociologie: hoe groeperen planten zich?
- De verschillende soorten planten
