Op één dag werden 47 kankerverwekkende stoffen en 37 hormoonontregelaars ingenomen
Een onderzoek naar chemicaliën in ons voedsel, waarvan de resultaten in december 2010 werden gepubliceerd, luidde de noodklok: op één dag krijgen we een zorgwekkende hoeveelheid chemische resten binnen. Dit onderzoek, uitgevoerd door de vereniging Générations Futures en het Europese netwerk Health and Environment Alliance, genaamd "toxische menu's", analyseerde de typische maaltijden (niet-biologisch) die een kind van tien jaar gedurende een dag eet.
De resultaten zijn koud in de rug: er zijn maar liefst 81 verschillende chemicaliën gevonden, waaronder 36 verschillende bestrijdingsmiddelen. Van deze 81 stoffen zijn er 47 kankerverwekkend (vermoedelijk of zeker) en 37 zijn hormoonontregelaars (mogelijk of bekend). Dit is veel, maar het is misschien slechts het topje van de ijsberg: we hebben alleen gevonden wat we zochten, dat wil zeggen de meest voorkomende residuen in ons voedsel, maar andere chemicaliën die hier niet worden gezocht, zijn waarschijnlijk ook aanwezig in eten …
Zware metalen, pesticiden, dioxines, ftalaten, PCB's, enz.
De belangrijkste families van verontreinigingen die de inhoud van onze platen vergif.webptigen zijn als volgt:
- Pesticiden: ze komen voor in alle groenten en fruit in het onderzoek, maar ook in vruchtensappen, witbrood, stokbrood en rijst.
- Zware metalen: tonijnconserven en verse zalm in het onderzoek bevatten arseen, kwik en cadmium.
- PCB's: deze gechloreerde chemische derivaten, die persistent zijn in het milieu, accumuleren in levende organismen en worden aangetroffen in zuivelproducten (melk, boter, kaas), rundergehakt, tonijnconserven en verse zalm.
- Dioxines en furanen: ze vervuilen het milieu en komen voor in de voedselketen (gehakt, boter, zalm, enz.).
- Gebromeerde vlamvertragers (PBDE's): ze besmetten levende organismen, vooral waterorganismen (vissen).
- Weekmakers (bisfenol A, ftalaten): ze migreren naar voedsel vanuit voedselcontainers en huishoudelijke apparaten; in het onderzoek waren een in een magnetron verwarmde plastic plaat en een plastic waterkoker dus een bron van besmetting door deze hormoonontregelaars.
- Levensmiddelenadditieven (in ons voorbeeld de BHA in kauwgom) vertegenwoordigen een grote familie, die van kleurstoffen, conserveermiddelen, textuurmiddelen, anti-zuurstof, enz. Ze worden aangetroffen in de meeste verwerkte producten.
- Geperfluoreerde verbindingen (PFC's) zijn ook verontreinigingen door contact: dit is bijvoorbeeld het geval van teflon, dat vrijkomt bij de coating van antiaanbakpannen.
Van de chemische stoffen die opzettelijk door de mens in voedsel zijn geïntroduceerd (in het geval van levensmiddelenadditieven), stoffen die het milieu verontreinigen (dioxinen, furanen, vlamvertragers, PCB's) of rechtstreeks door de landbouw worden geleverd (pesticiden), en stoffen die afkomstig zijn van materialen die in contact komen met met voedsel (teflon, ftalaten, BPA) zijn de bronnen van besmetting legio. Zelfs kraanwater bevat dubieuze stoffen: lood uit oude leidingen, bijproducten van waterbehandeling of landbouwverontreinigingen (gebromeerde en gechloreerde chemische derivaten, atrazine, nitraten, enz.).
Lage doses maar een gevaarlijk cocktaileffect
De doses die in het onderzoek werden gedetecteerd, lagen weliswaar onder de tolerantiedrempels (normen of limieten voorzien door de regelgeving), maar zorgwekkend is de vermenigvuldiging van stoffen (synergetische effecten of "cocktail-effect") en bronnen van besmetting (additieve effecten). De regelgeving houdt echter geen rekening met deze gecombineerde effecten, en met name de synergieën tussen verschillende moleculen, om de eenvoudige reden dat deze effecten niet goed worden begrepen. We weten echter dat de combinatie van verschillende hormoonontregelaars oestrogene effecten kan hebben die 100 of 1000 keer groter zijn dan die van de som van elk van de stoffen afzonderlijk.
Voedsel en explosie in kankerfrequentie
De afgelopen decennia is de frequentie van kanker aanzienlijk toegenomen: momenteel heeft één op de twee mannen en één op de drie vrouwen tijdens hun leven kanker gehad of zal dit krijgen. Tussen 1980 en 2005 steeg het aantal gevallen met 93% bij mannen en 84% bij vrouwen. Natuurlijk is de vergrijzing van de bevolking geen onbekende voor dit fenomeen, maar slechts 41% van deze stijging kan worden gekoppeld aan demografische veranderingen. Meer dan 50% van deze explosie bij kankergevallen moet dus nog worden verklaard: de oorzaken moeten worden gezocht in de omgeving in brede zin, waaronder de omgeving waarin we leven (luchtvervuiling, elektromagnetische golven, enz.), de cosmetica we gebruiken, de tabak en alcohol die we consumeren en… voedsel.
De frequentie van kankers bij kinderen en adolescenten (vooral leukemie en hersentumoren) is ook aanzienlijk toegenomen, het bewijs, indien nodig, dat de oorzaken die het meest worden toegeschreven aan kanker (leeftijd, tabak, alcohol) niet voldoende zijn om alles te verklaren.
Bedreiging voor mannelijke vruchtbaarheid
En naast kanker zijn ook andere effecten van de besmetting van ons voedsel met chemische stoffen te vrezen: de vermindering van de vruchtbaarheid bij de mens wordt momenteel, en terecht, veel gepubliceerd. Het recente verbod in Frankrijk op bisfenol A in de kunststoffen die worden gebruikt voor de productie van babyflessen, laat een begin van bewustzijn bij de autoriteiten zien: we hopen dat er andere maatregelen zullen worden genomen om de gezondheid van de consumenten te beschermen. In de tussentijd kun je met een paar eenvoudige acties aan een groot aantal chemische resten ontsnappen:
- Kies voor biologische producten;
- Vermijd plastic containers;
- Geef de voorkeur aan kookgerei van staal of gietijzer in plaats van Teflon-coatings;
- Consumeer seizoensgebonden en lokaal geproduceerde groenten en fruit (vaak minder bewerkt dan geïmporteerde producten);
- Geef de voorkeur aan verse producten die thuis worden gekookt in plaats van verwerkte producten …
